Trước đây, những tấm ảnh này đã được Nhà xuất bản Kim Đồng kết hợp triển lãm
Tuổi nhỏ làm việc nhỏ. Lớp học thì dột nát, những chiếc bàn được thay bằng những chiếc ghế dài, lớp học nhất thời có khi ngay tại nhà kho, tại sân đình.Trên đầu là tiếng bom đạn bắn phá của quân thù. Bom đạn khốc liệt và cuộc chiến gian khổ đã làm nảy nở nhiều hào kiệt: những Trần Đăng Khoa, những Nguyễn Ngọc Ký hay cậu bé tàn tật Hoa Xuân Tứ được đi dự đại hội Anh hùng. Bức ảnh chụp hai bé gái đang chỉnh mũ rơm cho nhau để đến trường được chọn làm ảnh bìa cuốn sách.
Đó là một việc làm vô cùng có ý nghĩa đối với lứa tuổi các em. Đó là một bài học giáo dục thật sâu sắc. Trong cuộc sống vất vả ấy vẫn không thiếu thốn tiếng cười.
Khi lớp học bị bom làm cháy, các em cũng chính là người đứng lên dựng lại trường, lại lớp. Chiến tranh ác liệt là thế, nhưng từ trong chiến tranh, cuộc sống vẫn hồi sinh, vẫn nảy nở.
Những buổi trú bom dưới hầm, hay những lúc được các bà các mẹ cho đi di tản, được mẹ đặt lên chiếc ghi đông xe đạp là hình ảnh thường thấy. Sẽ là không đầy đủ nếu thiếu đi phần ảnh của các em nhỏ lứa tuổi mầm non, vẫn được cha mẹ bế ẵm. Trong bom đạn chiến tranh, ta bắt gặp những hình ảnh em bé đi tránh bom, trú ẩn dưới hầm nhưng vẫn nở nụ cười trên khuôn mặt.
Bom đạn khốc liệt của quân thù vẫn không thể cướp đi sự thơ ngây, tinh khiết của các em và không cản ngăn được bước chân các em đến trường.
Hai bé gái (mà có lẽ giờ này đã lên tuổi ông tuổi bà) khuôn mặt xinh xắn, nét hồn nhiên, ngây thơ hiện rõ như không biết phía trên đầu đang có mưa bom bão đạn, mặc dầu bức ảnh chụp hai em đang chỉnh chiếc mũ rơm cho nhau để đi học. Học trò đi học vừa ngồi học, vừa đội mũ, khi có bom đạn vội vã chạy xuống hầm.
Bức ảnh hai em bé trai đang ngồi ngay cửa hầm chữ A cho người xem thấy ở đây không có dấu hiệu của cuộc chiến; hay những lớp học múa, những buổi học vẽ, học đàn của trẻ mỏ cũng vẫn diễn ra. Bức ảnh các em dự kế hoạch nhỏ, mang những thành quả do mình làm ra nộp cho cộng tác xã: từ con gà tự nuôi đến quả trứng. Đội mũ rơm đi học để phòng tránh bom bi. Thấy được bài học giáo dục từ nội dung cuốn sách, nhiều bậc phụ huynh đã mua về cho các em để các em xem và hiểu rằng, các em nhỏ trong chiến tranh, sống chung với bom đạn gian khổ ác liệt, nhưng vẫn học tốt, vẫn vui tươi.
Bức ảnh một em bé vừa mới chào đời đã là một minh chứng đó. Và sự khó khăn thì không sao kể hết: những bữa ăn thanh bạch, sự lao động nặng nhọc, nặng nhọc để viện trợ cho gia đình: chăn trâu, khâu nón, gánh rơm, đào củ mang về ăn, tự tay đào hầm ẩn nấp.
Những buổi khai trường ngay cạnh hố bom, học trò đầu đội mũ rơm, đi chân đất nhưng vẫn không thiếu cái không khí linh của ngày trước nhất các em đến lớp; vẫn đầy đủ cờ, hoa và ảnh Bác Hồ. Trong lời giới thiệu của Ban tổ chức có viết: “Xương rồng vẫn nở hoa, kết trái từ khô cằn, cát bỏng.
Những hình ảnh em bé trong cuộc sống thông thường, trong sinh hoạt, trong học tập hiện lên rất sống động dưới ống kính của các nghệ sĩ nhiếp ảnh, phóng viên ảnh của Thông tấn xã Việt Nam, Báo Thiếu niên tiên phong và Hãng truyền hình NDN (Nihon Denpa News) của Nhật Bản.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét